- معرفی حکیم ابوالقاسم فردوسی که به عنوان یکی از مهمترین شاعران حماسه سرا در سطح جهان و از بزرگترین شاعران ایران در نظر گرفته می شود.
- معرفی شاهنامه فردوسی که مهمترین اثر منظوم حماسی در جهان و با ارزشترین سند هویت ملی، فرهنگی و تاریخی ایران است.
- معرفی شهر تاریخی توس که بین شهرهای تمدن ساز و فرهنگی ایران جایگاه ویژه ای دارد.
پیشینه موزه فردوسی
این موزه که فضایی به مساحت 600 متر مربع دارد، در سال 1347 و همزمان با ساخت آرامگاه فردوسی در این مکان احداث شد. طراح اصلی موزه مهندس هوشنگ سیحون بود و اجرای طرح به حسین لرزاده و حسین حجارباشی سپرده شد، تقی درودیان نیز در ساخت مشارکت داشته است. هدف اولیه از ساخت این بنا در کنار آرامگاه، ایجاد فضایی برای اجرای نقالی و چایخانه سنتی بود. اما بعد از چند سال اداره شدن به آن شکل از سال 1361 به منظور گرامیداشت یاد حکیم ابوالقاسم فردوسی و ارزش های تاریخی و فرهنگی شهر توس، به محلی برای گردآوری شاهنامه‌هایی ارزشمند و اشیاء باستانی کشف شده در محدوده شهر توس تبدیل شد.
بعد از چند مرحله تصمیم گیری درباره تغییر ساختمان موزه، نهایتاً در سال 1384 به علت عدم تناسب فضای موجود با کاربری موزه، طرح فعلی توسط دکتر بهروز احمدی تهیه و با نظارت اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری اجرا شد. در ادامه به تشریح بیشتر فضای موزه و اشیاء نگهداری شده در آن می‌پردازیم.
اشیاء موزه فردوسی
موزه فردوسی شامل یک سالن بزرگ می‌شود که قسمت های مختلف آن از هم تفکیک شده اند. وارد موزه که بشوید در قسمت میانی سالن، چهل چراغی بزرگ و با ظاهری بسیار متفاوت می بینید که بیشتر شبیه به یک کلاه خود جنگی است و ببینده را یاد قهرمانان اساطیری می‌اندازد، این چهل چراغ اهدایی از جامعه زرتشتیان تهران به موزه است. سایر اشیاء و آثار موجود در موزه را در چند دسته تقسیم بندی کرد:
- چندین شاهنامه ارزشمند در این موزه نمایش داده می شود از جمله یک کپی از شاهنامه فلورانس که نزدیک ترین نسخه خطی شاهنامه به زمان سرودن آن است و اصل آن در ایتالیا نگه داری می‌شود. یک کپی از شاهنامه بایسنقری که مربوط به دوران سلطان حسین بایقرا است و اصل آن در موزه کاخ گلستان قرار دارد و یک شاهنامه بزرگ 70 کیلویی مربوط به دوره معاصر است.
- تابلوهای نقاشی رنگ و روغن و مینیاتور از نقاشان معاصر و غیر معاصر که موضوع آنها تصاویر حکیم ابوالقاسم فردوسی، داستان‌های شاهنامه از جمله مرگ سهراب و نبردهای رستم است.
- انواع ظروف سفالی مربوط به دوره های مختلف از جمله، فانوس سفالی مربوط به دوره سلجوقی، کوزه سفالی مربوط به دوره صفویه، ظروف سفالی لعابدار باقی مانده از دوره تیموری، انوع فقاع سفالی که از دوره ایلخانی باقی مانده است و همه این آثار تاریخی در ارگ توس کشف شده اند.
- سکه های قدیمی از جنس طلا و نقره که مربوط به دوره اسلامی و پیش از آن است و از حفاری های شهر توس بدست آمده اند.
- دست افزارهای سنگی مربوط به دوران پارینه سنگی یا پیش از تاریخ که از اطراف کشف رود بدست آمده اند.
- ابزار آلات جنگی و وسایل اسب سواری از جمله تیر و کمانی زیبا با نقاشی مینیاتور، زره، زین اسب، ساعد بند که بعضی از آنها متعلق به دوره قاجار و بعضی در دوره معاصر بر اساس شواهد تاریخی ساخته شده اند.
موزه فردوسی کجاست؟
این مجموعه در باغ آرامگاه فردوسی یعنی 25 کیلومتری جاده مشهد به سمت چناران واقع است. وارد باغ که شوید در سمت چپ مقبره می‌توانید به بازدید از موزه بروید. دسترسی به این محل به راحتی با وسایل نقلیه شخصی و عمومی ممکن است.
ساعت کار موزه فردوسی
ساعات بازدید از موزه برای شش ماهه اول سال بین ساعات 7:30 تا 20 و در شش ماهه دوم از 7:30 تا 17 در نظر گرفته شده است. موزه هزینه ورودی جداگانه ای ندارد و شما تنها با پرداخت مبلغ ناچیز ورودی آرامگاه فردوسی می‌توانید از موزه هم دیدن کنید.
حرف آخر
ما در اینجا سعی کرده ایم بخشی از جذابیت های موزه فردوسی را برای شما تشریح کنیم، اما تماشای این آثار که یادآوری کننده فرهنگ غنی و تمدن کهن سرزمین ما ایران است، چیزی فراتر از شنیدن درباره آن است، پس اگر قصد سفر به مشهد را دارید، بازدید از موزه فردوسی با این مجموعه کم نظیر از میراث تاریخی و فرهنگی را از دست ندهید . همینطور مدارس می‌توانند با برگزاری تور دانش آموزی در اینجا، علاقه نسل جدید به دروس تاریخ و ادبیات را بیدار کنند.
