«دوشیزگان دربار فرودِ سیاوش، شاهزاده با عفت ایران زمین، حاضر نشدند به اسارت لشکر توس درآیند، به همین دلیل دست در دست هم از بلندای کوه های مرتفع کلات به پایین پریدند.»
بُر خورده، بیشتر از هر مکان دیگری گَرد افسانه و داستان گِرد آن پاشیده شده است؛ بنابراین شاید یکی از نکات مهم در احیای توس، احیا و جمع آوری افسانه های آن باشد. در ادامه نگاهی می اندازیم به برخی افسانه های دشت توس که با قدری مسیر و مجسمه سازی، ظرفیت تبدیل شدن به یک جاذبه گردشگری و افزایش حداقل یک روز ماندگاری مسافر در مشهد را دارد. گرجستانی ها با ساخت مجسمه های غول پیکر «علی» و «نینو» و زنده کردن یک داستان عاشقانه توانستند به جاذبه های گردشگری خود بیفزایند؛ بی شک در توس و مشهد داستان برای روایت کردن و افزودن به جاذبه های گردشگری کم نداریم.
فردوسی به پدر زبان فارسی مشهور است او بود که سی سال از عمرش را صرف احیاء این زبان شیرین و کهن کرد. پس شایسته است که با شناخت بیشتر این شخصیت بزرگ در زنده نگه داشتن یاد این شاعر حماسه سرا قدم برداریم. شاید بتوانیم یکی از راه های زنده نگه داشتن این نام را، بازدید از آرامگاه او بدانیم. اما اینکه آرامگاه فردوسی کجاست و در آنجا می توانیم از چه چیزهایی بازدید کنیم را در ادامه می خوانیم.
موزه فردوسی که به موزه توس و موزه شاهنامه هم شناخته می‌شود، یکی از مهمترین موزه‌های مشهد است. به خاطر آثار ارزشمند نگهداری شده مربوط ادوار مختلف تاریخی، این موزه واقع در آرامگاه فردوسی، یکی از جاهای دیدنی ایدئال برای بازدید و گردشگری در مشهد به حساب می‌آید. نمایش آثار و اشیاء تاریخی و فرهنگی در این موزه سه هدف را دنبال می‌کند:
همه ما ایرانی ها و شاید بهتر باشد بگویم فارسی زبانان نام ابوالقاسم فردوسی طوسی، شاعر پرآوازه ای ایرانی را شنیده ایم. همچنین شاهنامه فردوسی، یعنی مهمترین اثر حکیم طوس در بین اهالی ادب سایر کشورها هم شناخته شده است. اما اینکه حکیم ابولقاسم‌فردوسی که بود و چطور به این درجه از شهرت رسید را در ادامه با هم می خوانیم.
براساس نوشته نویسندگان «کتاب پاژ»، شهر توس که اکنون ما مشهدی‌ها آن را تنها به محدوده طابران و زمین‌هایی می‌شناسیم که جاده رسیدن به آرامگاه فردوسی از آن عبور می‌کند، درحقیقت نام دیاری بوده با ۱۶ هزار کیلومتر وسعت که مرز‌های شمال شرقی ایران را زیر نگین خود داشته است.
