کاروانسرای بابا قدرت در گذر تاریخ
بیشتر ما عادت به دیدن بقایای کاروانسراها در بیرون از شهرها و در طول جاده ها داریم، اما کاروانسرای بابا قدرت در قلب مشهد و یکی از خیابان‌های پرتردد شهر واقع است. این محل که یکی از 4000 هزار کاروانسرای ساخته شده در دوره قاجار است، روزگاری یکی از دروازه های ورودی مشهد بوده است و زائران حرم امام رضا (ع) پس از ورود به شهر در آن اتراق می‌کردند.اسحاق خان قرائی فرماندار وقت شهر مشهد در دوره قاجار دستور ساخت این کاروانسرا را داد و تا 50 سال پیش نیز با همین کاربری مورد استفاده بود تا اینکه بعد از مرگ او به دولت واگذار شد. بعد از آن برای مدتی از کاروانسرا به عنوان مرکزی برای خرید و فروش خشکبار استفاده می‌شد، اما این کاربری هم دوام زیادی نداشت.
چند سال بعد کاروانسرا توسط دولت به کارخانه تولید مشروبات الکلی با نام “نوش” واگذار شد. در حال حاضر هم مردم محلی این منطقه را به نوش می‌شناسند. بعد از تغییر حکومت و واقعه انقلاب اسلامی، این کارخانه تعطیل و بخشی از کمیته انقلاب در آن مستقر شدند. این روند ادامه داشت تا اینکه در سال 1364 با آغاز طرح بازپروری معتادین، کاروانسرا تبدیل به محلی برای ترک اعتیاد شد.متاسفانه در تمام این سال‌ها به علت عدم آگاهی مسئولین از اهمیت تاریخی و فرهنگی این کاروانسرای 200 ساله، بنا مورد تخریب و تغییرات غیر اصولی قرار گرفت وعملاً هیچ اقدامی برای محافظت و نگهداری آن انجام نگرفت، تا اینکه تبدیل به خرابه‌ای تاسف بار شد.
کارونسرای بابا قدرت جان دوباره می‌گیرد
بالاخره در سال 1380 کاروانسرای باباقدرت به عنوان یکی از آثار ملی کشور ثبت شد. در سال 1385 دستور مرمت و بازسازی این بنای ارزشمند داده شد و با توجه به گسترده بودن مجموعه، این کار طی 4 سال به پایان رسید. سرانجام در سال 1389 همزمان با هفته گردشگری و با حضور مسئولین استانی به عنوان مجتمع گردشگری افتتاح شد.
معماری کاروانسرای بابا قدرت
کاروانسرای بابا قدرت در دوره قاجار ساخته شده است و سبک معماری این دوره به راحتی در آن قابل تشخیص است، مثل استفاده استادانه از آجرکاری‌ها. در جلوی کاروانسرا، گروهی از شترها را می‌بینید که یادآور روزهایی هستند که اینجا استراحتگاهی برای کاروان‌ها بوده است. برای رسیدن به داخل کاروانسرا باید چند پله به پایین بروید تا به ورودی زیبای آن برسید. فضای دلباز کاروانسرا شامل حیاطی مستطیلی شکل می‌شود که حوض بزرگی در وسط آن نگاهتان را به سمت خود می‌کشد. پیاده روی در این حیاط لذت زیادی دارد و عکس‌های فوق العاده می‌توان گرفت.
دور تا دور حیاط را که نگاه کنید 16 اتاق و ایوانچه می‌بینید که در گذشته محل اسکان مسافران بوده است. درست روبروی در ورودی و در سمت دیگر حوض، قسمت شاه نشین در دو طبقه وجود داشته است که امروز بخشی از رستوران سنتی است. در دو سمت بنا و پشت اتاق‌ها، فضای بزرگی به عنوان اصطبل وجود داشته است که حالا کاربرد دیگری دارد و در چهار گوشه بیرونی، برج هایی بوده که حالا خبری از آنها نیست. با این توصیف‌ها تماشای بنا و تجسم روزهایی که مسافران زیادی در آن اتراق می‌کردند کار سختی نیست.
جاذبه های تفریحی کاروانسرای بابا قدرت
این کاروانسرا مکانی عالی برای گردش و تفریح است. کاروانسرای بابا قدرت بخش‌های زیادی برای بازدید و تفریح دارد که می تواند با سلیقه های متنوع جور دربیاید. علت اصلی معروف بودن باباقدرت به خاطر رستوران سنتی و غذاهای لذیذ آنجاست، بسیاری از مسافرین فقط برای صرف غذا به این کاروانسرا می‌روند. چایخانه هم که طرفداران خاص خودش را دارد و برای یک دورهمی دوستانه و گپ زدن محیطی گرمی فراهم کرده است.
اما اگر به دنبال بازار سنتی و صنایع دستی هم هستید، باز باباقدرت مهمان نواز چیزی برای گفتن دارد. غرفه های این کاروانسرا انواع سوغات مشهد مثل فیروزه، کفش و کیف چرم، کت و کلاه پوست، سفال، گلیم و جاجیم، مجسمه های چوبی و … را برای عرضه به علاقمندان دارند. نباید عکاسخانه سنتی را از قلم انداخت، عکس گرفتن در کاروانسرای قاجاری با لباس های قاجاری خاطره ای است که فراموش نمی‌شود.
آدرس کاروانسرای بابا قدرت کجاست؟
خوشبختانه کاروانسرا در جای خوبی است و رفت و آمد به آسانی انجام می‌شود. این کاروانسرا فاصله چندان زیادی با حرم مطهر امام رضا (ع) و بازار رضا ندارد. از آنجا می‌توانید با طی فاصله کمی به میدان 17 شهریور بروید، و بعد از رسیدن به سه راه نوش و رفتن به سمت خیابان صدر، در حد فاصل صدر 16 و 18 کاروانسرا را پیدا کنید. خبر خوب اینکه ورودی آن رایگان است و جای کافی هم برای پارک وجود دارد. پس شک نکنید و بازدید از کاروانسرای بابا قدرت را از دست ندهید.
