غذای متبرک مهمانسرای حرم امام رضا (علیه السلام)
تاریخچه مهمانسرای حرم امام رضا علیه السلام
مهمان سرای حضرت قدمتی ۵۰۰ ساله دارد
این مکان مقدس در دوره های مختلف نام های متفاوتی داشته است مثلا در دوره صفوی و افشاریه به آن مطبخ،در عهد قاجار کارخانه مبارکه و در عصر پهلوی مهمان خانه حضرتی و سپس مهمانسرای حضرت نامیده شده است
پیشینه مهمانسرای حضرت به دوره تیموری باز میگردد. تاریخ نگار ایرانی سید غیاث الدین محمد بن همام الدین ملقب به خواندمیر خواندمیر در مورد مهمانسرای حضرت می‌نویسد که در حرم مکانی به نام غلورخانه وجود داشت که در آنجا غذا برای فقرا، ضعفا و یتیمان طبخ می‌شد.
مکان ها و شغل های مختلفی در کنار مهمانسرا وجود داشته است مثلا حویج خانه برای نگهداری مواد غذایی، شربت خانه، توشمال ناظر آشپزخانه، ناظر شیلان(نوعی غذا ويژه اعیاد)، سفره‌چی، طباخ، کباب پز، بریانی پز، مطهر، خوش آمد گو (رحبان)، دربان(قاپوچی) و پیشخدمت (ایاغچی).
تا دوره افشاریه، خدام حرم وعده های غذایی خود را از مطبخ خانه دریافت می کردند. علاوه بر خدام و زائرین، رجال نامی نیز پذیرایی ویژه ای انجام می گرفت. نقل است سلطان اکبر پادشاه هندوستان در سال ۱۱۰۷ وارد مشهد شد و به دستور شاه سلطان حسین از وی و همراهانش در دارالضیافه پذیرایی شد.
نعیم رضوان
از سال 97 تا 1400 ثبت‌نام غذای حضرتی و ارائۀ فیش آن برعهدۀ نعیم رضوان بود. روند کار به این صورت بود که زائران نرم‌افزار رضوان را نصب و شمارۀ همراه خود را وارد می‌کردند، سپس با روشن‌کردن مکان‌یاب (GPS) تلفن همراه خود و گذر از مراحل ذکرشده در نرم‌افزار وارد قرعه‌کشی غذای حضرتی می‌شدند. درصورتی‌که زائری در قرعه‌کشی برنده می‌شد، از طریق پیامکی به او اطلاع می‌دادند تا با واردکردن کدملی‌اش در نرم‌افزار ثبت‌نام خود را نهایی کند یا برای ثبت‌نام به دفتر نعیم رضوان مراجعه کند.
اما اکنون ثبت‌نام و رزرو غذای حرم امام‌رضا(ع) از طریق نرم‌افزار نسیم رضوان انجام می‌گیرد و بخش نعیم رضوان مسئولیت صدور فیش غذای حضرت را دارد.
مراحل ثبت نام غذای حرم امام رضا (علیه السلام )
این نرم‌افزار فقط در گوشی‌های همراهی که سیستم عامل اندروید دارند، نصب می‌شود. کاربران ویندوز و گوشی‌های IOS می‌توانند از نسخۀ وب نسیم رضوان به آدرس زیر استفاده کنند.
از ساعت ۸ صبح تا ۱۸ عصر فرصت دارید برای غذای حضرتی پیش‌ثبت‌نام کنید. در این بازۀ زمانی می‌توانید وارد نرم‌افزار شده و روی نمایۀ گنبد کلیک کنید تا صفحۀ خدمات نسیم رضوان برای شما باز شود. سپس وارد پنل «مهمانسرا» شده و روی گزینۀ «پیش‌ثبت‌نام» کلیک کنید.
در این مرحله پیامی با چنین مضمون نمایش داده می‌شود: «پیش‌ثبت‌نام شما با موفقیت انجام شد.»
برای اطلاع از پذیرفتهشدن برای بهره‌مندی از غذای حضرتی، در ساعت ۲۰ همان روز دوباره به قسمت «مهمانسرا» در نرم‌افزار مراجعه کنید. در این مرحله دو حالت پیش می‌آید:
الف. اگر پذیرفته نشده باشید، پیامی با این مضمون نمایش داده می‌شود: «با توجه به حجم بالای تقاضای زائرین گرامی و ظرفیت مشخص مهمانسرا، در ثبت‌نام امروز توفیق میزبانی شما را نداریم.» در این حالت در روزهای آینده نیز می‌توانید دوباره در پیش‌ثبت‌نام شرکت کنید.
ب. اگر پذیرفته شده باشید، پیامی با این مضمون نمایش داده می‌شود: «شما در پیش‌ثبت‌نام امروز برای استفاده از مهمانسرای امام رضا(علیه السلام) پذیرفته شدید.» در این حالت تا ساعت ۲۰ روز بعد (۲۴ ساعت) مهلت دارید روی گزینۀ «انتخاب روز» کلیک و تاریخ و وعده‌ای را انتخاب کنید. اما اگر در مهلت ۲۴ ساعتۀ رزرو وعده‌ای را انتخاب نکنید، می‌توانید دوباره در پیش‌ثبت‌نام روز بعد شرکت کنید.
پس از کلیک روی گزینۀ «انتخاب روز» وارد صفحه‌ای می‌شوید که می‌توانید تاریخ و وعدۀ موردنظر خود را انتخاب کنید.
پس از انتخاب وعده وارد صفحۀ «ثبت مهمان‌ها» می‌شوید. در این مرحله لازم است در کادرهای مشخص‌شده حداکثر تا سه کدملی وارد کنید و سپس دکمه «ثبت» را بزنید. لازم نیست حتماً کدملی‌های ثبت‌شده متعلق به خود شما یا اعضای خانواده‌تان باشد.
پس از تأیید کدملی‌ها ثبت‌نام شما به پایان می‌رسد و با پیامی با چنین مضمون روبه‌رو می‌شوید: «ثبت مشخصات شما با موفقیت انجام شد.»
در پایان تنها کافی است روز قبل یا در همان روز انتخاب‌شده با مدارک شناسایی افراد ثبت‌نام‌شده (مانند کارت ملی، شناسنامه، دفترچه بیمه یا هر مدرک معتبر دیگری) به صحن غدیر، اتاق ۱۰۷ (دفتر نعیم رضوان) مراجعه و فیش‌های غذای خود را دریافت کنید. سپس در بازۀ زمانی توزیع وعدۀ موردنظر فیش‌ها را به مهمانسرای غدیر در همان صحن برده و غذای خود را تحویل یا در همان جا میل کنید. برای تحویل غذا نیازی به حضور تمام افراد ثبت‌نام‌شده نیست و تنها یک نفر کافی است.
نکات:
۱. اگر از یکی از وعده‌های ناهار، شام، سحری یا افطاری بهره‌مند شده باشید، تا سه سال امکان ثبت‌نام برای غذای حضرتی را ندارید. این مدت برای وعدۀ صبحانه شش ماه است.
۲. درصورتی‌که وعده‌ای را رزرو کنید، پیش از اتمام مهلت ۲۴ ساعتۀ رزرو می‌توانید وعدۀ خود را حذف و وعدۀ دیگری را انتخاب کنید. همچنین امکان تغییر کدملی‌های ثبت‌شده را دارید. اما اگر این مهلت گذشته باشد، تنها می‌توانید وعدۀ خود را حذف کنید.
۳. اگر با شماره همراهی سه کدملی ثبت کرده باشید، تا سه سال نمی‌توانید با آن شماره در ثبت‌نام غذای حضرتی شرکت کنید. اما درصورتی‌که تعداد کدملی‌های ثبت‌شده کمتر از ۳ تا باشد، با همان شمارۀ همراه می‌توانید تعداد باقیمانده را ثبت‌نام کنید. در قسمت «سوابق استفاده از مهمانسرا» کدملی‌های ثبت‌شده با شماره همراه موردنظر نمایش داده می‌شود.
ثبت‌نام غذای حرم امام‌رضا(ع) برای زائران غیرایرانی:
زائران غیرایرانی نیز لازم است همانند زائران ایرانی برای دریافت غذای حضرتی از طریق نرم‌افزار نسیم رضوان اقدام کنند. بعد از نصب نرم‌افزار و انتخاب زبانی غیر از فارسی، وارد پنل «مهمانسرا» شده و گزینۀ «غیرایرانی» را انتخاب و پیش‌ثبت‌نام کنند.
برای اطلاع از پذیرفتهشدن، در ساعت ۲۰ همان روز دوباره روی گزینۀ «مهمانسرا» در نرم‌افزار کلیک کنند. درصورتی‌که پذیرفته شده باشند، باید فردای آن روز با گذرنامه‌هایشان به صحن غدیر، اتاق ۱۰۷ (دفتر نعیم رضوان) مراجعه کنند.
ساعت کاری دفتر نعیم رضوان
از ۸ صبح الی ۲۱ شب
ساعت پذیرایی مهمانسرای امام‌رضا (علیه‌السلام)
صبحانه از ۸ الی ۹
ناهار از ۱۱ الی ۱۴
شام از ۱۸:۳۰ الی ۲۱
ساعت پذیرایی مهمانسرای امام‌رضا علیه‌السلام در ماه مبارک رمضان
افطاری از ۱۷ الی ۲۱
سحری از ۱ بامداد تا بیست دقیقه مانده به اذان صبح
آدرس مهمانسراهای امام‌رضا (علیه‌السلام)
۱. مهمانسرای حر عاملی: ضلع شمالی بست شیخ حر عاملی
۲. مهمانسرای غدیر: ضلع غربی صحن غدیر
لازم به ذکراست لیست غذای هفتگی حرم امام رضا یا لیست غذای هفتگی حرم امام رضا۱۴۰۱ ارائه نمی شود و پس از ثبت نام غذای حضرتی نسیم رضوان جهت دریافت غذای آن روز اقدام شود.