به گزارش ایرنا، آرش قهرمان دیروز در نشستی با عنوان «زیارت نوروزی، سوغات در زنجیره گردشگری مشهد» سهم مالی کالاهای تولید چین را در سال 2014 میلادی از بازار سوغات این شهر پنج هزار میلیارد ریال ذکر و بیان کرد: حتی در حوزه هایی که تولیدات ایرانی مزیت رقابتی دارند به وفور واردات کالاهای سوغات انجام می شود. وی ادامه داد: بر این اساس 65 درصد مهر و تسبیح عرضه شده در بازار سوغات مشهد تولید چین و هند است. این در حالی است که عرضه کالاهای خارجی به عنوان سوغات مشهد، فاقد ره آورد زیارتی است و در عین حال موجب ضربه زدن به اشتغال بومی می شود.
رئیس پژوهشکده گردشگری و صنایع غذایی جهاد دانشگاهی مشهد نیز در این نشست گفت: دو هزار و 800 تا سه هزار میلیارد ریال از گردش مالی 20 هزار میلیارد ریالی سالانه مرتبط با سفر زائران به مشهد، مربوط به صنعت سوغات است. هادی رفیعی همچنین 55 درصد از کل سوغات خریداری شده توسط زوار در بازار مشهد را داخلی و 45 درصد آن را خارجی ذکر و بیان کرد: همچنین سهم صنایع دستی در سبد خرید گردشگران مشهد به دلیل گرانی این نوع کالا، فقط 10 درصد است. هزینه خرید سوغات در مجموع 17 درصد کل سبد گردشگری را در این شهر شامل می شود.
وی افزود: اصلی ترین کالاهای سوغات مشهد به لحاظ تعداد و فراوانی شامل نقل و نبات، زعفران، زرشک، پوشاک و پارچه و به لحاظ ارزش ریالی پوشاک، مواد خوراکی و صنایع دستی است.
رئیس پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی مشهد ادامه داد: «فقدان برند معتبر در عرصه تولید سوغات و بی توجهی به محتوای پیام کالاهای سوغات، ذائقه و پسند مشتریان» از نقاط ضعف صنعت داخلی سوغات مشهد در مقابل رقبای خارجی است. وی گفت: در این چارچوب بیشتر کالاها فاقد عقبه محتوای فرهنگی مرتبط با شهر مقدس مشهد هستند و این در حالی است که تولیدکننده کالای سوغات باید به این که «گردشگر چه کالایی را به عنوان سوغاتی می خرد، احساس درونی خریدار از خریدش چیست، سوغات از دید مخاطبان آن چه می تواند باشد و همچنین تحلیل رقبا و ماهیت اصلی محصول» توجه داشته باشد.
رفیعی، مشهد را با جمعیت انبوه زائر و مسافر دارای قابلیت برخورداری از برند تنقلات، گوهرسنگ ها ، چرم و صنایع دستی توصیف و بیان کرد: الزاما برای دستیابی به بازارهای هدف، باید شرایط این کار فراهم شود تا مشتریان سوغات مشهد قادر باشند با اطمینان خاطر رهیاد و رهبار خریداری کنند و بازار نیز به لحاظ اصالت محصولات شفاف شود.
نشست «زیارت نوروزی، سوغات در زنجیره گردشگری مشهد» با حضور کارشناسان حوزه گردشگری، فعالان بخش خصوصی و تولیدکنندگان عرصه سوغات با هدف بررسی راه های سامان بخشی و رونق بازار و صنعت سوغات این شهر به همت پژوهشکده گردشگری و صنایع غذایی جهاد دانشگاهی مشهد برگزار شد.
بیشتر سوغاتی‌های مشهد خوراکی‌اند و ماندگاری زیادی ندارند
همچنین به گزارش ایسنا، معاون فرهنگی شهردار مشهد نیز در این نشست گفت: حوزه‌ای که دغدغه در آن وجود دارد حوزه ماندگاری‌است، سوغاتی که زائر یا گردشگر از مشهد با خودش می‌برد همان‌طور که اشاره شد مقدار زیادی از آن‌ها خوراکی‌اند و ماندگاری زیادی ندارند و احتمالا به خاطره خیلی ماندگاری تبدیل نخواهند شد.
هادی بختیاری افزود: در موضوع سوغات، یک‌سری ابعاد اقتصادی وجود دارد مانند نقشی که در گردش مالی شهر ایفا می‌کند که در خصوص آن بحث می‌شود و درباره آن به‌طور تخصصی نیز بعدا صحبت خواهد شد.
وی ادامه داد: در حوزه مسائل فرهنگی که خود صاحب نظران، مصرف‌کنندگان، زائران و افراد مختلف به آن اشاره دارند، آن چه در بازار مشهد به عنوان سوغات از آن یاد می‌شود، از یک‌سری مختصات فرهنگی خالی است و این که چه‌مقدار این‌ها حس تعلق به محیط مشهد و چقدر حس مشهدی بودن دارند جای بحث دارد.
بختیاری بیان کرد: خوب است به سمتی برویم که کالاهایی که طراحی شده و به عنوان سوغات در بازار مشهد فروخته می‌شود، ماندگاری و خاطره‌انگیزی بیشتری داشته باشد، این موضوع خاطره بخشی، موضوع مهمی است.
وی افزود: موضوع سوم این که بالاخره مشهد ظرفیت‌ها و شاخص‌های فرهنگی بالایی دارد و دغدغه‌ای که وجود دارد این است که چه میزان از این سوغات، هویت فرهنگی و تبادل معنی دارد. بین معانی فرهنگی که مطلوب می‌دانیم مانند امام رضا(ع) و مضجع شریفشان ، احتمالا کارهایی درباره چنین هویت و نمادی مطرح می‌شود.
معاون فرهنگی شهرداری مشهد بیان کرد: اما آن‌چه از شهرداری برمی‌آید که به بخش‌هایی از آن اشاره شد، محیط شهری است که در اختیار و دسترسی شهرداری است، مانند مکان‌هایی که محل تردد و توقف زائران است.بختیاری گفت: ما می‌توانیم در زمینه اطلاع‌رسانی، برقراری ارتباط و تقویت تعاملات با زائر، کمک‌کننده باشیم و افرادی که تولیدکننده هستند یا محصولی دارند به ویژه آن‌جایی که ما می‌خواهیم هدایت‌گری کنیم و به نوعی الگو ارائه سوغاتی را که زائر با خود می‌برد ، تسهیل کنیم. ما می‌خواهیم در این زمینه در کنار مجموعه‌های دیگر قرار بگیریم و کمک کنیم مثلا تسهیلاتی را شهرداری ارائه دهد و بازارهای سوغات شکل بگیرد حتی با کمک دوستان، ساختمان‌ها و مجتمع‌های تجاری در میدان شهدا ساخته شده که البته نباید به یک مرکز اکتفا کرد.وی گفت: در حوزه اجرایی و حاکمیتی نیازمند سیاست‌گذاری‌هایی هستیم تا ضمن تضمین و تعریض بازار، تولید الگوها و محصولات جدید، در این زمینه برندسازی را نیز انجام دهیم. همچنین با مطالعاتی که باید انجام شود می‌توان در مدیریت مشهد به ویژه در بخش فرهنگی ظرفیت‌هایی ایجاد کرد. همچنین تحقیقاتی در زمینه ذائقه‌شناسی برای شاختن ذائقه مخاطبان مورد نیاز است تا بتوانیم به چند محصول محدود برسیم و آن‌ها را ترویج دهیم تا سرمایه گذاری انجام شود.