آیین و رسوم, حرم

نقاره نوازی

shafaqna emam reza 8 min

نواختن طبل و دهل در دربار سلاطین و حکام در زمانهای پیش از اسلام برای آگاهی و اعلام عمومی مرسوم بوده است. اما نقاره نوازی درحرم مطهررضوی از اواسط قرن نهم هجری توسط میرزا ابوالقاسم بابر( نوه گوهرشاد خاتون) به سال860 هـ ق مرسوم گردیده است.
به جز ایام سوگواری و شهادت ائمه علیهم السلام و دو ماه محرم و صفر، در شبانه روز دو نوبت دقایقی قبل از طلوع و غروب آفتاب به وسیله نوبت چیان رسمی، طبل و نقاره با آهنگی خاص به صدا در می آید و با نواختن آخرین ضربات، طلوع و غروب خورشید را اعلام می دارد. هم چنین در اعیاد مذهبی ( شب و صبح عید ) و ایام ولادت ائمه علیهم السلام و لحظه تحویل سال نیز نقاره شاد مانی چندین نوبت نواخته می شود. در سحرهای ماه رمضان نیز حدود یک ساعت قبل از اذان صبح نقاره نواخته می شود.
مراسم نقاره نوازی در حال حاضر درون ساختمان نقاره واقع در ضلع غربی صحن انقلاب انجام می شود که در گذشته به صورت یک طبقه بوده ولی درحال حاضر دارای دو طبقه است که طبقه زیرین آن جای گذاشتن شیپورها وطبلها ولوازم دیگر است ودر طبقه بالایی نقاره زنان مستقر می شوند.
ابزار و وسایل نقاره خانه شامل تعدادی طبل و کرنا و لوازم متعلق به آن است. طبل ها از کاسه های بزرگ و کوچک مسی و چدنی است که پوست دباغی شده بر روی آن کشیده شده و با دو چوب ساده به طول تقریبی 30 سانتی متر نواخته می شود. و کرناها سازهای بادی به طول تقریبی 100 تا 120 سانتی متر است که از جنس مس یا برنج ساخته شده و آب کرم داده شده است.

نُت های نقاره

آهنگ امروز کرناها همان آهنگ قرنهای قبلی است که سینه به سینه نقل شده وباقی مانده است. به نقل از سرپرست نقاره چیان ( حاج احمد شکوهی) نتهای نقاره که در سه دست به ترتیب اجرا می شود چنین است: ابتدا سرنواز( سردسته کرنا نوازان) کرنا را به طرف گنبد با حالت سلام می گیرد ودر کرنا می گوید: «سلطان دنیا وعقبی علی بن موسی الرضا»، پسنوازان با کرنا هماهنگ می گویند:« امام رضا » سرنواز مجددا می گوید: «امام رضا، امام رضا ، امام رضا» وبقیه در کرنا می گویند:« غریب رضا، غریب رضا» سرنواز می گوید: «یا امام غریب یا امام رضا (ع)» پسنوازان می گویند:«رضا جان، رضا جان، رضا جان» سرنواز می گوید:«دوره دوران امام رضا» پسنوازان می گویند:« ای دادرس بیچارگان» سرنواز می گوید : «ای دادرس درماندگان» پس نوازان می گویند:« فریاد رس ، فریادرس».

بازگشت به لیست

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *