افتخار خدمت به امام رضا (ع) و شرایط خادمیاری

افتخار خدمت

از فرصت های طلایی زندگی هر مسلمان، حضور در بیت الولایه حضرت علی بن موسی الرضا علی است. این مضجع شریف، به حق، از بيوت الهی در زمین است و خادمان این آستان مقدس که به فیض همجواری و خدمت در این زمین مقدس نائل آمده اند، با حضور در پیشگاه امام رئوف، چندین امتیاز بالقوه یا بالفعل را کسب می کنند: 

۱.امکان تقرب هرچه بیشتر به ساحت مقدس ربوبی با خدمت خالصانه به ولی الله؛
٢. امکان تقرب به خداوند، با خدمت به اولیای الهی که زائر حضرت رضا اسلام هستند؛
٣. امکان تقرب به ساحت مقدس نبی سایر ائمه علیه السلام با خدمت خالصانه به ثامن الحجج اللام؛
۴. امکان نیل به مقامات عرفانی و کسب حیات طیبه، با حضور در این بهشت زمینی؛
۵. امکان هدایت و راهنمایی تشنگان ولایت، در ضمن خدمت به ایشان؛
۶. تعظیم شعائر الهی و شکوهمندسازی بارگاه رضوی با حضور در حرم مطهر؛
۷. امکان بهره مندی از عنایات خاص امام رضا

از این روست که رهبر معظم انقلاب مدظله العالی) در دیدار با خدام در ۱۷ آذر ۱۳۶۷ فرموده اند: «حقا انصافا، خدمت آستان مقدس امام هشتم وقتی با شرایط و شئون ویژه آن انجام بگیرد، از بزرگترین ارزش ها و بزرگترین افتخارات است.

ساختار خدمت افتخاری در حرم مطهر و مجموعه های مرتبط با آستان قدس رضوی

تعریف خدمت

انجام وظیفه در حرم مطهر رضوی، اماکن متبرکه یا بقیه اماکن قدس رضوی؛ از جمله دفاتر استانی و مجموعه های فرهنگی آستان قدس رضوی، کمال اخلاص، ارادت، حسب ضوابط و دستورالعمل ها از سوی خدمه و خادمیاران، خدمت نامیده می شود.

در حرم امام هشتم علی خادمین به دو دسته خدمه و خادمیاران تقسیم می شوند و در بخش های مختلف
حرم مشغول خدمت هستند.

الف) خدمه

بر حسب مكان و نوع خدمت، در یکی از گروه های زیر مفتخر به دریافت حکم از سوی تولیت معزز آستان قدس رضوی می شوند:

1. خدام؛ ۲. حفاظ؛ 3. فراشان؛ ۴. دربانان؛ ۵. کفشداران؛ ۶. خادم ۷. خادم فرهنگی.

ب) خادمیاران

کسانی که بعد از اعلام علاقه مندی خود به خدمت و در صورت داشتن خدمت، آموزش های ابتدایی را می بینند و در صورت احراز صلاحیت های گزینشی، در یکی از عرصه های زیر شروع به خدمت می کنند:

١. خادمیار مطهر: خادمیارانی که متناسب با نیاز زائران، براساس دستورالعمل ها و آیین نامه ها خدمت را ارائه می دهند. این افراد در حوزه های انتظامات صحنها، رواق ها، حریم، کتب انوار، صحافی، صندلی چرخدار، پیداشدگان، صحافی، آگاهی، زائران غیر ایرانی، مهمانسرا، خدمات فنی، راهنمای زائر، خادم الصلوة، دار القرآن، کبوترانه، واحد
سقایت، آیینه رضوان، بخش امانات، دفاتر وقف و نذر، موزه ها، گزینش، بازرسی، حراست، روابط عمومی، دار الشفاء، امربه معروف و نهی از منکر، دفاتر مشاوره و… مشغول به خدمت می شوند.

تبصرہ: این نوع از خادمیاران، ساکن مشهد هستند و متناسب با نوع خدمت ارائه شده در کشیک های ۸ و ۱۲ ساعته و به صورت هفتگی ارائه خدمت می کنند.

۲. خادمیاران استان های مختلف کشور: مشتاقان زیادی هستند که برای خدمت به دوستداران امام هشتم علی سر از پا نمی شناسند؛ اما در شهر مشهد سکونت ندارند. این افراد می توانند متناسب با تخصص خویش و نیاز محرومین شهرستان محل سکونت خود، به میزان شش ساعت در هفته، در شهر خویش به خدمت به محرومان و نیز فعالیت های فرهنگی بپردازند. این دسته از خادمیاران می توانند حداقل سالی چهار مرتبه نیز توفیق خدمت در حرم مطهر رضوی را داشته باشند. این افراد، توسط دفاتر استانی جذب، سازماندهی و آموزش لازم را دریافت خواهند کرد.

٣. خادمیاران مؤسسات و مجموعه های آستان قدس رضوی: خادمیارانی که تخصص مرتبط با فعالیت مؤسسات آستان قدس رضوی را دارند، به میزان شش ساعت در هفته، در این مجموعه ها خدمت و حداقل چهار مرتبه در سال نیز توفیق خدمت در حرم مطهر رضوی را به دست می آورند. بعضی از انواع خدمتی عبارت اند از: خادمیاران ورزشی، علمی، هنری، مشاوره و خانواده، مدرس، مربی، رسانه، وقف و نذر و… چگونه می توانم خادم شوم خدمت به زائران حضرت رضا (ع)

شروطی دارد که عبارت اند از:

۱.حداقل سن ۲۰ سال تمام

۲. برخورداری از توانمندی های لازم برای ارائه خدمت

۳. اخلاق مداری و التزام به ارزش های اسلامی

۴. پایبند و متعهد بودن به همه ضوابط و مقررات و شئونات آستان قدس رضوی

۵. داشتن ملیت ایرانی و کد ملی
۶. داشتن مدرک تحصیلی متناسب با حوزه خدمتی

۷. نداشتن سابقه محکومیت کیفری و سوء شهرت

۸- داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم برای آقایان.

تبصره: حداکثر سن برای خدمت در حرم مطهر با وجود توانایی خدمت، ۶۵ سال است. در زمینه سایر عرصه های خدمتی، طبق دستورالعمل های ابلاغی توسط مرکز امور خادمین تصمیم گیری خواهد شد.

فرآیند جذب و تأمین متقاضیان خادمیاری آستان قدس رضوی

١. تکمیل فرم ثبت نام اینترنتی توسط متقاضی خدمت: فرد متقاضی خدمت می بایست با مراجعه به سایت WWW.aqr.ir در صفحه سامانه خادمیاران رضوی و از قسمت ثبت نام خادمیاران جدید ثبت نام کند.

ضمنا متقاضیان مشهدی که می خواهند به صورت هفتگی، توفیق خدمت افتخاری در حرم مطهر را داشته باشند، باید به صورت حضوری به مرکز امور خادمین مراجعه کنند.

۲. برگزاری جلسه توجیهی به منظور تأیید مدارک و تعیین نوع توانمندی موردنیاز: امور خادمیاری نمایندگی استان، برای متقاضیان خدمت، جلسه توجیهی برگزار می کند. در این جلسه توضیحات کافی درباره طرح خادمیاری ارائه شده و نیز مدارک و گواهی نامه های متقاضیان در زمینه توانمندی ها و ظرفیت های آنان برای ایفای نقش خادمیاری بررسی می شود.

تبصره ۱: خادمیاران می بایست از توانمندی با ظرفیت های انجام فعالیت ها در عرصه های مختلف خادمیاری، براساس خدمت تخصصی موردنیاز در حرم مطهر یا مجموعه های آستان قدس رضوی برخوردار باشند.

تبصره ۲: در خصوص برخی تخصص های خادمیاران، در صورت نیاز، لازم است علاوه بر بررسی و تأیید مدارک، مصاحبه و ارزیابی تخصصی نیز صورت پذیرد.

٣. ارائه آموزشهای بدو خدمت: افرادی که ثبت نام خادمیاری آنها تأیید شده است، می بایست در آموزش های بدو خدمت که توسط امور خادمیاری دفاتر استانی برگزار می شود، شرکت کرده و حداقل نمره لازم را کسب کنند.

۴. بررسی صلاحیت عمومی متقاضیان خدمت:
پس از گذراندن دوره آموزشی بدوخدمت، افراد متقاضی خادمیاری، به مرکز گزینش یا بخش گزینش نمایندگی استان ها معرفی می شوند تا مراحل تأیید صلاحیت گزینشی انجام گیرد. مرکز امور خادمین، پس از دریافت تأییدیه گزینشی از طرف مرکز گزینش یا دفاتر استانی، خادمیاران را برای خدمت معرفی خواهند کرد.

۵. فعال شدن خدمت خادمیاران: پس از کسب صلاحیت های گزینشی و دریافت حداقل امتیاز لازم در دوره آموزش بدو خدمت، خادمیاران به عرصه های خدمتی معرفی خواهند شد تا پس از برگزاری جلسه توجیهی اولیه، خدمت خود را شروع کنند.

تبصره: درباره آموزش، نوع لباس، نحوۀ مشخص کردن روزهای خدمت در حرم مطهر و دیگر اطلاعات لازم برای خدمت، در اولین جلسه حضور در محل خدمت، جلسه توجیهی برگزار خواهد شد.

۶. درج گزارش خدمتی در لوحه خدمتی: حوزه های خدمتی می بایست گزارش عملکرد هریک از خادمیاران را در لوحه خدمتی، سامانه جامع، ثبت و ضبط کنند.

۷. نظارت بر فعال بودن مستمر خادمیاران و انجام ارزیابی های لازم: در طول دوره خدمتی، می بایست نحوه عملکرد خادمیاران به صورت مستمر توسط دفاتر استانی ارزیابی شود. در صورتی که هریک از خادمیاران بیش از سه ماه، عملکردی نداشته باشد، مراتب توسط کانون های خادمیاری به امور خادمیاری نمایندگی استانی اعلام می شود تا در خصوص ادامه خادمیاری این افراد تصمیم گیری های لازم به عمل آید.

تبصره: حداکثر زمان گذراندن مراحل جذب و گزینش، از زمان ثبت نام متقاضیان خادمیاری، سه ماه خواهد بود.

مراحل ارزیابی و ارتقا

یک خادمیار رضوی، پس از حداقل ۱۰ سال خدمت مطلوب در مرحله خادمیاری، به رتبة خدمة تشرفی ارتقا خواهد یافت.
ارتقا براساس امتیازی خواهد بود که خادمیاران از حضور و غیاب منظم، جنبه های کیفی حضور در خدمت، خدمت به محرومین، شرکت در دوره های آموزشی ضمن خدمت، خدمت تخصصی و… کسب خواهند کرد.

برخی از توضیحات تکمیلی

باتوجه به اینکه پوشیدن لباس و نشان خدمتی مختص ساعات خدمت است، استفاده از این لباس در خارج از این زمان و همچنین خارج از حرم مطهر ممنوع است.

هر خادمیار، در هر سال، چهار مرخصی استحقاقی دارد. در صورتی روزهای مرخصی افزایش می یابد که با موافقت مسئول کشیک، زمان جبرانی آن تعیین شود.

و در صورت اطلاع نداشتن مسئول کشیک با موافق نبودن او با مرخصی قبل از کشیک خدمتی، برای خادمیار غیبت درج می شود. در صورت داشتن چهار غیبت، توفیق خدمت سلب خواهد شد.

و استفاده از مهمانسرا برای کشیک های ۱۲ ساعته در هر کشیک، یک بار و برای کشیک های ۸ساعته، به صورت هر ماه یک بار ممکن است و شرکت همه خادمیاران و خدمه در آموزش های ضمن خدمت، براساس زمان های تعیین شده الزامی است.

آموزش های ضمن خدمت به صورت حضوری و مجازی و غیر حضوری خواهد بود.

خادمیاران استانی، برای خدمت در حرم مطهر می بایست زمان حضور خود را از طریق سامانه خادمیاران رضوی، قسمت نوبت دهی کشیک حرم مطهر رضوی، در سایت آستان قدس رضوی ثبت کنند.